Smart Delta Drechtsteden helpt ondernemers bij collectieve aanpak netcongestie
Is betaalbaarheid en beschikbaarheid van energie en grondstoffen vanzelfsprekend? Hoe kwetsbaar zijn ondernemers door volatiele prijzen, (geopolitieke) schaarste en snel toenemende netcongestie (transportschaarste)? Hoe kunnen we onze footprint en onze afhankelijkheden verkleinen? In welke mate kunnen we onze energie uit eigen bronnen halen?
De verduurzaming komt meer en meer in een stroomversnelling. Het aandeel duurzame energie neemt toe en ondernemers, inwoners en partners elektrificeren gebouwen, processen en/of mobiliteit. De druk op het elektriciteitsnet neemt daardoor toe. In een groot deel van Nederland is er al netcongestie voor grootverbruikers. Voor deze locaties is een wachtlijst van bedrijven die een (nieuwe of grotere) aansluiting op het elektriciteitsnet willen. Netcongestie beperkt niet alleen de groeimogelijkheden voor bijvoorbeeld ondernemers, maar kan ook verduurzaming belemmeren. Veel gebieden krijgen hier vroeg of laat mee te maken. Dat vraagt om uitbreiding en verzwaring van het elektriciteitsnet. Maar dat is niet genoeg: slimme, innovatieve oplossingen zijn nodig om veranderingen bij te benen.
Samenwerking ondernemers als bouwsteen voor een duurzame toekomst
Met slimme, lokale energiesystemen kunnen we optimaal gebruik maken van lokale energiebronnen en energie-infrastructuur. Men koppelt bijvoorbeeld de opwekking van duurzame energie aan verbruikers, verhandelt onderling stroom en brengt verbruik en opwek beter in balans. Met de netbeheerder maken zij gezamenlijk afspraken over de optimale verdeling van de beschikbare capaciteit en de toekomstige uitbreiding daarvan. Deze samenwerking kan ertoe leiden dat ondernemers samen, veel voordeliger dan ieder voor zich, investeren in energieopslag, energieopwek en laadfaciliteiten voor de elektrische (vracht)auto’s. Kortom, ondernemers zetten zo in op stabiele, lage energiekosten en zorgen voor een toekomstbestendiger, lokaal energiesysteem.
Voorbeelden uit de regio
Inmiddels heeft iedere gemeente in de regio een energiecoöperatie op een bedrijventerrein.
Op bedrijventerrein Antoniapolder is eind november 2023 de Energiecoöperatie Ambacht U.A. opgericht. Het initiatief komt van de Vereniging Ambachtse Ondernemers (VAO), samen met Werkgevers Drechtsteden en de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht. Vanaf de start sloten veertien toonaangevende bedrijven zich aan. De coöperatie focust op collectieve inkoop, energie delen en het voorkomen van netcongestie binnen het gebied. Lees hier meer over de energiecoöperatie.
2. Energiecoöperatie op Dordtse Kil 3 en 4 (Dordrecht)
Op de bedrijventerreinen Dordtse Kil 3 en 4 hebben ondernemers een eigen energiecoöperatie opgezet, gedreven door de groeiende problematiek van congestie op het elektriciteitsnet. Deze coöperatie faciliteert het gezamenlijk opwekken, opslaan en delen van energie. Het initiatief wordt ondersteund door Werkgevers Drechtsteden, de Dordtse Ondernemers Vereniging en de gemeente Dordrecht. Ook in Sliedrecht, Zwijndrecht, Alblasserdam en Hardinxveld-Giessendam ontstaan soortgelijke initiatieven. Lees hier meer over de energiecoöperatie.
3. Energiecoöperatie Hardinxveld-Giessendam
In de gemeente Hardinxveld-Giessendam is de Energiecoöperatie Hardinxveld-Giessendam recent opgericht (juli 2025), met de ambitie om energieneutraliteit te realiseren voor het hele gebied. Ondernemers werken samen aan het opwekken, opslaan en delen van energie, met als doel het elektriciteitsnet beter te benutten en het energiegebruik efficiënter in te richten. Ze maken gebruik van tools zoals een digitale ‘Digital Twin’ om energiestromen in kaart te brengen. Lees hier meer over de energiecoöperatie.
Benieuwd naar de energiecoöperaties in onze regio of zelf aansluiten bij een coöperatie?
Samenwerking om samen proactief te gaan zoeken naar slimme energiecombinaties
Om inzicht te krijgen in de energievoorziening in de gebieden, maken de bedrijventerreinen gebruik van een simulatietool, een ‘digital twin’, die RES-regio Drechtsteden daarvoor beschikbaar stelt. Uit de digital twin bleek dat de druk op het elektriciteitsnet enorm toeneemt, wanneer de ondernemers allemaal individueel gaan verduurzamen. Terwijl ze, wanneer ze samenwerken, veel slimmere, samenhangende keuzes kunnen maken, waardoor het net minder wordt belast en zij zelf kunnen blijven ondernemen.
De simulatietool De simulatietool is een instrument waarmee je, in ons geval, verkent hoe de energievoorziening zich in een gebied ontwikkelt. Het geeft antwoord op vragen zoals waar is er een hoge energievraag en kunnen we dit koppelen aan lokale opwek en opslag? Waar wordt netcongestie problematisch en hoe kunnen we dit oplossen? Kan slim laden van elektrisch vervoer een oplossing in? We zetten de unieke simulatietool in om het huidige energiesysteem en toekomstige scenario’s voor een lokaal energiesysteem te modelleren. We duiken het gebied in, we verkennen potenties en kansen en maken slimme en samenhangende combinaties ten aanzien van de opwek van energie en de vraag naar elektriciteit en warmte. De digital twin zal de impact van de vragen en inbreng van ondernemers laten zien en daarmee een belangrijke rol spelen bij het bedenken van slimmere energiecombinaties.
Momenteel zijn we bezig met doorontwikkeling en toepassing van de digital twin.
Binnen Smart Delta Drechtsteden werken overheid, onderwijs en bedrijfsleven slim samen aan een toekomstbestendige regio voor de ongeveer 300.000 mensen die in de regio Drechtsteden wonen. Samen bouwen zij aan meer woningen, nieuwe energie, slimme technologie, toegepaste innovatie, banen van nu en toekomst en een betere bereikbaarheid van de regio. Zo gaan we slim samen vooruit.
In de regio Drechtsteden werken we met ruim 35 partners aan het Energieakkoord Drechtsteden. Samen zijn we bereid om kennis, mensen én middelen in te zetten voor een betaalbare, betrouwbare, duurzame energievoorziening. Om als regio in 2050 energieneutraal te zijn.
Blijf op de hoogte met onze nieuwsbrief
Wil je op hoogte blijven? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief! Dan ontvang je aan het einde van de maand het belangrijkste nieuws uit de regio.