Energiesystemen
Samen bouwen aan een toekomstbestendig energiesysteem
In de regio Drechtsteden werken bedrijven, overheden, inwoners en bedrijven samen aan een nieuw energiesysteem dat klaar is voor de toekomst. Ons doel: in 2050 volledig energieneutraal zijn.
We ontwikkelen slimme oplossingen om het elektriciteitsnet te ontlasten en netcongestie te voorkomen. Op bedrijventerreinen ontstaan energiehubs: lokale samenwerkingen waarin partijen hun energieopwek, -opslag, -conversie en -verbruik slim op elkaar afstemmen. Ook energiecoöperaties spelen een belangrijke rol, door lokaal duurzame energie op te wekken en deze eerlijk te verdelen. Zo werken we stap voor stap aan een duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar toekomstbestendig energiesysteem voor iedereen in de Drechtsteden.
Om energieneutraal te zijn, moeten onze huidige energiesystemen overgaan op hernieuwbare (duurzame) energievormen.
Begrippen uitgelegd
Energiesysteem
Het energiesysteem is het geheel van alle manieren waarop we energie opwekken, opslaan, transporteren en gebruiken. In de Drechtsteden werken we aan een toekomstbestendig systeem dat slim omgaat met vraag en aanbod, rekening houdt met piekmomenten en volledig draait op duurzame bronnen in plaats van fossiele brandstoffen. Dit vraagt om nieuwe technieken, goede samenwerking en slimme afspraken tussen bedrijven, bewoners, overheden en energiecoöperaties.
Energiehubs
Een energiehub is een lokale samenwerking waarin meerdere partijen – zoals bedrijven, instellingen of bewonersgroepen – hun energievoorziening op elkaar afstemmen. Denk aan gezamenlijke opwek van zonne- of windenergie, gedeelde batterijen voor opslag en slimme verdeling van energie op momenten dat het net vol raakt. Door lokaal samen te werken, verminderen we de druk op het elektriciteitsnet en maken we efficiënt gebruik van beschikbare energie.
Energiecoöperaties
Energiecoöperaties zijn samenwerkingsverbanden van bedrijven of inwoners die zelf duurzame energie opwekken en beheren. Leden van de coöperatie beslissen samen over projecten, zoals het plaatsen van zonnepanelen op daken of het ontwikkelen van windmolens. De opbrengsten komen ten goede aan de gemeenschap. In de regio Drechtsteden werken deze coöperaties nauw samen met bedrijven en gemeenten, zodat iedereen kan meedoen in de energietransitie en meeprofiteert van de voordelen.
Hoe werken we aan nieuw energiesysteem?
Van centraal naar lokaal: de nieuwe opzet van ons energiesysteemTraditioneel was ons energiesysteem centraal georganiseerd: grote energiecentrales wekten elektriciteit op en vervoerden die via het landelijke net naar woningen en bedrijven. Dit systeem staat steeds meer onder druk door de groeiende vraag naar elektriciteit en de toename van duurzame, maar wisselvallige, bronnen zoals zon en wind.
In de Drechtsteden bouwen we daarom aan een toekomstbestendig, gedecentraliseerd energiesysteem. Dat betekent dat we naast het landelijke net steeds meer lokale energiesystemen ontwikkelen, waarin opwek, opslag en gebruik zoveel mogelijk binnen de regio plaatsvinden.
Deze systemen maken gebruik van:
- Energiehubs: samenwerkingen tussen bedrijven of buurten om energie slim te delen en op te slaan.
- Energiecoöperaties: inwoners die gezamenlijk duurzame energie opwekken en beheren.
- Door lokaal energie te balanceren en te delen, voorkomen we dat het landelijke net overbelast raakt (netcongestie), benutten we duurzame energie beter en maken we ons energiesysteem flexibeler en betrouwbaarder. Zo leggen we de basis voor een energieneutrale Drechtsteden in 2050.
Blauwdruk energiehubs
In de regio Drechtsteden is door Stichting Energieke Regio in nauwe samenwerking met ondernemers en overheid een praktische aanpak ontwikkeld voor bijeenkomsten over verkenningen voor energiehubs. Deze aanpak wordt gaandeweg doorontwikkeld, maar is nu al deelbaar en interessant voor energiehubs in ontwikkeling.
Wat is netcongestie?
Netcongestie betekent dat er meer vraag is naar of aanbod is van elektriciteit dan de beschikbare netcapaciteit om de elektriciteit te transporteren. Het elektriciteitsnet is overbelast. Er kan niet nog meer stroom geleverd of teruggeleverd worden en het stroomnet moet worden uitgebreid. Vergelijk netcongestie met de ochtendspits op de snelweg: wanneer er meer auto's zijn dan de weg aankan, sta je vast. In een file beweegt het verkeer langzamer of staat stil. Dit zorgt voor vertraging. Bij netcongestie kan dit leiden tot het niet kunnen terugleveren van zonne-energie of het niet kunnen aansluiten van nieuwe gebouwen. Om netcongestie aan te pakken, kan hetzelfde worden gedaan als bij het beheersen van files op de weg: alternatieve routes, extra rijstroken toevoegen of reizigers aanmoedigen om buiten de spitsuren te reizen.
Publieke partners in de Drechtsteden zetten gezamenlijk koers naar oplossing overbelast elektriciteitsnet
Netbeheerder Stedin, publiek warmtebedrijf HVC, Provincie Zuid-Holland, Waterschap Hollandse Delta, Waterschap Rivierenland en Smart Delta Drechtsteden bekrachtigden op 25 november 2025 hun samenwerking om netcongestie in de regio Drechtsteden gezamenlijk aan te pakken. Tijdens een feestelijk moment onderstreepten de betrokken bestuurder en wethouders van de zeven Drechtstedengemeenten hun gedeelde verantwoordelijkheid en ambitie: het vergroten van de oplossingsruimte voor het overbelaste elektriciteitsnet in de regio.
Lees het nieuwsbericht over de bekrachtiging van de samenwerkingsagenda hier.
Download en lees de samenwerkingsagenda netcongestie Drechtsteden, het vergroten van oplossingsruimte, hieronder.
Simulatietool Digital Twin
Om inzicht te krijgen in de energievoorziening in de gebieden, maken de bedrijventerreinen gebruik van een simulatietool, een ‘digital twin’, die RES-regio Drechtsteden daarvoor beschikbaar stelt. Uit de digital twin bleek dat de druk op het elektriciteitsnet enorm toeneemt, wanneer de ondernemers allemaal individueel gaan verduurzamen. Terwijl ze, wanneer ze samenwerken, veel slimmere, samenhangende keuzes kunnen maken. Daardoor wordt het net minder belast en kunnen zij zelf blijven ondernemen.
De simulatietool is een instrument waarmee je, in ons geval, verkent hoe de energievoorziening zich in een gebied ontwikkelt. Het geeft antwoord op vragen zoals waar is er een hoge energievraag en kunnen we dit koppelen aan lokale opwek en opslag? Waar wordt netcongestie problematisch en hoe kunnen we dit oplossen? Kan slim laden van elektrisch vervoer een oplossing ziin? We zetten de unieke simulatietool in om het huidige energiesysteem en toekomstige scenario’s voor een lokaal energiesysteem te modelleren. We duiken het gebied in en verkennen potenties en kansen. We maken slimme en samenhangende combinaties ten aanzien van de opwek van energie en de vraag naar elektriciteit en warmte. De digital twin laat de impact van de vragen en inbreng van ondernemers zien en speelt een belangrijke rol spelen bij het bedenken van slimmere energiecombinaties.
Er zijn meer kansen voor energiehubs. Lees er alles over op de website van de RVO.
Misschien vind je dit ook interessant?
Er speelt veel binnen de energietransitie in de regio. Wil je bijvoorbeeld weten wat jouw gemeente in de regio Drechtsteden doet op het gebied van de energietransitie? Of wil je alles weten over aardgasvrij wonen, of werken binnen de energietransitie? Dit en meer hebben we gebundeld! Je leest het via onderstaande link.